چگونه مصرف فیبر از دیابت و چاقی ممانعت می کند

 14 ژانویه 2014- دانشمندان از فواید رژیم های غنی از فیبر درمحافظت از بدن در برابر چاقی و دیابت از 25 سال قبل با اطلاع بودند اما از مکانیزم های دخیل در آن اطلاعی نداشتند . یک گروه از محققین فرانسوی سوئدی متشکل از دانشمندان CNRSو محققین  دانشگاه Claude Bernard Lyon 1موفق به کشف این مکانیزم شدند. این مکانیزیم با فعالیت فلور روده در تولید  گلوکز در فاصله ی بین دو وعده ی غذایی مرتبط است. نتایج این تحقیق درمجله ی Cell(9 ژانویه ی 2014) منتشر گردید. نتایج این تحقیق از نقش روده و ارتباط آن با میکروارگانیسم ها درحفظ مقدار قندخون درمحدوده ی نرمال پرده برداشت. با کشف این مکانیزیم، دانشمندان برای جلوگیری از ابتلا به دیابت و چاقی توصیه های جدید تغذیه ای را ارائه خواهند داد.

 اکثر میوه های شیرین و بسیاری از سبزیجات مانند سبزیجات ریشه ای مانند زردک، کلم تا انواع لوبیا غنی از فیبرهای قابل تخمیر یا fermentable fibersهستند. این نوع از فیبرها توسط روده قابل هضم نیستند بلکه توسط باکتریهای روده ای تخمیر شده و به اسیدهای چرب با زنجیره ی کوتاه مانند پروپیونات و بوتیرات شکسته می شوند که توسط بدن قابل جذب هستند. تأثیرات حفاظتی مصرف این گونه فیبرها برای محققین بخوبی شناخته شده است. حیواناتی که با رژیم غنی از فیبر تغذیه می شوند کمتر چاق شده و احتمال ابتلا آنان به دیابت کمتر از حیواناتی است که با رژیم های فاقد فیبر تغذیه می شوند. این گروه تحقیقاتی به سرپرستی Gilles Mithieuxبه بررسی ارتباط این مکانیزیم با ظرفیت روده درتولید گلوکز پرداختند. روده قادر به سنتز و آزاد نمودن گلوکز به جریان خون در فاصله ی بین دو وعده ی غذا و در شب می باشد. با این حال گلوکز دارای خواص ویژه ای است: گلوکز توسط اعصابی که در دیواره ی رگ خونی portal  است (رگی که خونی را که از روده می آید جمع آوری می کند) قابل شناسایی است ، این اعصاب به نوبه ی خود پیامی را به مغز می فرستند. در پاسخ به این پیام ، مغز طیفی از تأثیرات حفاظتی علیه دیابت و چاقی را تحریک می کند: احساس گرسنگی را از بین می برد، مصرف انرژی در حالت استراحت را افزایش می دهد و آخرین کار آن پیام به کبد برای تولید کمتر گلوکز است.

به منظور کشف ارتباط بین فیبرهای  تخمیرپذیر و تولید گلوکز در روده، دانشمندان موشهای صحرایی و موشهای معمولی را تحت رژیم غذایی غنی از فیبرهای تخمیر پذیر یا همراه با پروپیونات یا بوتیرات قرار دادند آنها مشاهده کردند که یک القاء قوی در بیان برخی ژنها و آنزیم های مسئول سنتز گلوکز در روده اتفاق می افتد.

 دانشمندان نشان دادند که روده ی این حیوانات از پروپیونات به عنوان پیش ساز افزایش سنتز گلوکز استفاده می کند. موشهای تغذیه شده با رژیم پرچرب و پر قند که ساپلیمنت فیبر نیز به آنها داده شد، کمتر از موشهای گروه کنترل چاق شده وبه دلیل افزایش حساسیت به انسولین در برابر ابتلا به دیابت محافظت شدند. دانشمندان این آزمایشات را بروی موشهایی که توانایی روده ی آنها در تولید گلوکز بوسیله  دستکاری ژنتیکی سرکوب شده بود، تکرار کردند. در این موشها هیچ تأثیرات محافظتی مشاهده نشد: این موشها چاق شده و به دیابت مبتلا شدند درست مانند موشهایی که با رژیم فاقد فیبر تغذیه می شدند. دانشمندان نتیجه گیری کردند که تولید گلوکز توسط روده از پروپیونات و بوتیرات دلیل بروز اثرات مثبت مصرف فیبرهای تخمیر پذیر در بدن حیوانات است. جدا از مکانیزیم هایی که قبلاً شناسایی شدند، نتایج این تحقیق نقش فلور روده (میکروارگانیسم های روده ) را در استفاده از فیبر تغذیه ای تخمیر پذیر و تولید پیش سازهای لازم برای تولید گلوکزآشکار نمود. همچنین دانشمندان اهمیت روده را در تنظیم مقدار قند در بدن نشان دادند. در آخر اینکه این کشفیات به تدوین راهنمای جدید تغذیه ای و در نشان دادن اهداف جدید درمانی برای جلوگیری یا درمان دیابت و چاقی به دانشمندان کمک خواهد کرد.

منبع:www.sciencedaily.com/releases/2014/01/140114090822.htm

مترجم: ماندانا فرخی نیا